PTSD (Post-traumatic stress disorder) คือ ภาวะหนึ่งที่ส่งผลต่อสุขภาพจิตของมนุษย์ ทำให้เกิดความเครียด จากเหตุการณ์ที่สะเทือนใจที่เกิดขึ้นกับตนเอง หรือบุคคลรอบข้าง จนเกิดภาวะการจดจำเหตุการณ์เหล่านี้มาเป็นความฝัน ความวิตกกังวล จนไม่สามารถควบคุมตนเองได้
PTSD ยังคงเป็นโรคหนึ่งที่ส่งผลกระทบต่อผู้คนทั่วโลก จากเหตุการณ์สะเทือนขวัญใกล้ตัว ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเล็ก หรือเรื่องใหญ่ ถ้าเหตุการณ์เหล่านี้สามารถสร้างความหวาดกลัวให้แก่ผู้ประสบภัยได้มาก อาจทำให้คนผู้มีสามารถจดจำเหตุการณ์ดังกล่าวได้เป็นอย่างดี และมีโอกาสส่งผลต่อสุขภาพจิตได้ทั้งสิ้น
อาการจากโรค PTSD
อาการของโรค PTSD มักเกิดขึ้นจากความเครียด ความกดดัน ความตระหนักนึกถึง จากเหตุการณ์สะเทือนใจซ้ำๆ และจะส่งผลกระทบภายในหนึ่งเดือน หลังจากเกิดเหตุการณ์ โรคนี้สามารถทำให้สภาพจิตใจ และภาษาทางร่างกายเปลี่ยนไปจากเดิม ทำให้ไม่กล้าเข้าสังคม ซึ่งส่งผลต่อการทำงาน การเดินทาง และความสัมพันธ์ และอาจรบกวนความสามารถที่เคยมีให้หายไป รวมทั้งมีพฤติกรรม แนวคิดการใช้ชีวิตที่ไม่เหมือนเดิมทั้งทางร่างกาย และอารมณ์ โดยอาการหนัก หรือ เบาจะแตกต่างไปตามเวลา สถานการณ์ของแต่ละบุคคล เช่น
...
- นึกถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นซ้ำๆ
- หลีกเลี่ยงกับเหตุการณ์ที่ส่งผลต่อจิตใจ
- ความคิดเชิงลบเกี่ยวกับตัวเอง สังคม หรือโลก
- ความหวาดระแวง และตื่นตัวตลอดเวลา
- ปัญหาทางความจำ
- โดดเดี่ยว และไร้อารมณ์
- รับประทานอาหารได้น้อยลง
- มีความคิดในการจบชีวิต
โรคแทรกซ้อนจาก PTSD
ภาวะ PTSD เป็นโรคที่ส่งผลกระทบต่อจิตใจเป็นอย่างมาก อาจทำให้พฤติกรรม และอารมณ์มีการเปลี่ยนแปลง ที่สามารถเป็นจุดเริ่มต้นของโรคแทรกซ้อนอื่นๆ ได้
- โรคที่เกี่ยวกับจิตใจ (โรคซึมเศร้า โรคกลัว และโรควิตกกังวลมากเกินไป)
- ทำให้มีพฤติกรรมที่เป็นอันตราย (การใช้สารเสพติด ดื่มแอลกอฮอล์ เสพติดความรุนแรงทำลายข้าวของ และทำร้ายตนเอง)
- สุขภาพร่างกาย เช่น (ปวดหัว ปวดท้อง ปวดศีรษะ อาการวิงเวียน และเหน็บชาเกร็ง)
สถานการณ์ใดบ้างที่ทำให้เสี่ยงเป็นโรค PTSD
- การถูกทารุณกรรมในวัยเด็ก
- การถูกทารุณกรรมทางเพศ
- การใช้สารเสพติด
- พบเจอเหตุการณ์ที่ไม่สามารถควบคุมได้
- ปัญหาครอบครัว
- การทำร้ายร่างกาย
- ถูกคุกคามด้วยอาวุธ
- อุบัติเหตุ
- ภัยพิบัติทางธรรมชาติ
- การโจรกรรมในรูปแบบต่างๆ
ทุกเหตุการณ์สามารถทำให้ตนเองนั้นเสียงเป็นโรค PTSD ขึ้นอยู่กับผู้ที่ได้รับผลกระทบนั้นสามารถควบคุมสติ และจิตใจของตนเองกับเหตุการณ์ต่างๆ ได้มากน้อยแค่ไหน ทำให้ภาวะ PTSD นี้สามารถบรรเทา และเยียวยาให้เบาลงได้จากคนรอบข้าง และแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
วิธีเยียวยาเบื้องต้น หากต้องเผชิญภาวะ PTSD
PTSD เป็นภาวะที่เกิดจากเหตุการณ์ที่ไม่สามารถป้องกันได้เนื่องมาจากเหตุการณ์ที่ไม่สามารถคาดเดา หรือควบคุมได้ ทำให้หากคิดว่าสภาพจิตใจยังไม่สามารถกลับมาเป็นปกติได้หลังจากเกิดเหตุการณ์ภายใน 1 เดือน สามารถเยียวยาได้เบื้องต้นด้วยการพูดคุยกับคนในครอบครัว คนรัก และคนที่ไว้ใจ หรือการมาพบแพทย์ เพื่อให้ทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญวินิจฉัยอาการ ความเสี่ยง และหาทางเยียวยา อาจทำได้ด้วยกิจกรรม การพูดคุย ปรับแนวความคิด และอาจมีการทานยาร่วมเพื่อรักษาอาการได้ ยิ่งหาจิตแพทย์ได้เร็วความเสี่ยงเป็นโรค PTSD ยิ่งน้อยลง และกลับมาเป็นปกติได้ไวยิ่งขึ้น
ข้อมูล : Mayo Clinic, โรงพยาบาลเพชรเวช
ภาพ : istock
