เศรษฐกิจ

คนไทยหันมา ‘ซ่อมบ้าน’ แทนซื้อใหม่ เพราะกู้แบงก์ยาก-ดอกเบี้ยสูง ดัน ‘Q-CHANG’ โต

วันที่ส่ง: 05/06/2024 - ผู้เขียน: กรุงเทพธุรกิจ

“คิวช่าง” (Q-CHANG) แพลตฟอร์มที่รวบรวมสารพัดช่างทั่วประเทศมาไว้ในแอปพลิเคชันเดียว เปิดตัวอย่างเป็นทางการไปเมื่อปี 2562 ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ทั่วโลกกำลังเผชิญกับวิกฤติแพร่ระบาดใหญ่อย่างหนัก แต่รู้หรือไม่ว่า ในขณะที่ภาคธุรกิจกำลังต่อสู้กับมาตรการเว้นระยะห่าง สถานการณ์ที่บีบบังคับให้ร้านค้าหลายแห่งปิดทำการลงชั่วคราว ได้กลายเป็นจุดเปลี่ยนส่งให้ “คิวช่าง” เติบโตอย่างก้าวกระโดด

“ภควันต์ ประคงบุญ” ผู้อำนวยการฝ่ายพาณิชย์ คิวช่าง ให้ข้อมูลว่า เนื่องจากคนทำงานใช้เวลาอยู่บ้านมากขึ้น จึงมีโอกาสได้เห็นว่า บ้านต้องซ่อมอะไร ปรับปรุงตรงไหนบ้าง เป็นจุดเริ่มต้นที่ “คิวช่าง” เริ่มเป็นที่รู้จัก ปีที่ผ่านมาในบรรดาตลาดโฮมเซอร์วิส “คิวช่าง” เป็นรองเพียงเบอร์ 1 ตลาดเท่านั้น ทำให้แพลตฟอร์มน้องใหม่มาแรงมองเห็นโอกาสการเติบโตจากมูลค่าตลาดกว่าหมื่นล้านบาท แต่ยังไม่มีใครครองส่วนแบ่งได้ถึง “พันล้านบาท” แม้แต่รายเดียว

หน้าฝนซ่อมหลังคาเยอะ หน้าร้อนติดแอร์-ล้างแอร์พุ่ง

ผู้บริหารคิวช่างเผยอินไซต์งานซ่อมที่น่าสนใจให้ฟังว่า บริการที่ลูกค้าจองผ่านแอปฯ คิวช่าง สัมพันธ์กับลักษณะภูมิอากาศและฤดูกาลอย่างมีนัยสำคัญ อย่างเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมาบริการซ่อมหลังคารั่วมีคำสั่งซื้อเข้ามาเยอะมาก จากสถิติในปีก่อนหน้าพบว่า บริการซ่อมหลังคากระจุกตัวมากที่สุดตั้งแต่เดือนพฤษภาคมไปจนถึงเดือนตุลาคม พอดีกับช่วงปลายฝนที่ประเทศไทยกำลังเคลื่อนเข้าสู่ฤดูหนาวนั่นเอง

“ภควันต์” ระบุว่า งานหลังคาเป็นจุดแข็งของคิวช่าง ช่วงที่ขึ้นไปแตะจุดพีคสุดมีคำสั่งซื้อเข้ามามากถึง 1,500 หลังทั่วประเทศภายในเดือนเดียว งานบริการซ่อมหลังคาคิดเป็นสัดส่วน 35% ของธุรกิจ รองลงมา คือบริการล้างและติดตั้งแอร์ 30% นอกเหนือจากนั้นก็เป็นบริการอื่นๆ คละกันไป อาทิ ติดตั้งหลังคาโรงจอดรถ ซ่อมท่อน้ำอุดตัน ปรับปรุงบ้าน ฯลฯ

ส่วนหน้าร้อนที่ผ่านมา บริการที่ได้รับความนิยมมากที่สุดเกี่ยวข้องกับเครื่องปรับอากาศ แม้จะไม่ได้มีการทำแคมเปญโปรโมชันจัดหนักเหมือนปีที่ผ่านมา แต่กลับมีคำสั่งซื้อเข้ามาในคิวช่างเยอะกว่าปี 2566 ผู้บริหารคิวช่างให้ข้อมูลว่า เดือนเมษายนที่ผ่านมา มีคำสั่งซื้อเกี่ยวกับเครื่องปรับอากาศสูงถึง 5,000 รายการ โดยมาจากแพลตฟอร์มคิวช่างโดยตรง รวมถึงการเข้าไปพาร์ตเนอร์ร่วมกับมาร์เก็ตเพลส (Marketplace) อื่นๆ อย่าง “ลาซาด้า” (Lazada) และ “ช้อปปี้” (Shopee) ด้วย

“งานล้างแอร์เยอะทุกปี แต่ปีนี้โตขึ้นเพราะเรามีทีมช่างเยอะขึ้น มีคนรู้จักแพลตฟอร์มเยอะขึ้น บวกกับปีนี้ร้อนมากก็อาจจะมีส่วนในการติดแอร์-ล้างแอร์เยอะ ส่วนงานหลังคาพบว่า บางครั้งหน้าร้อนก็ขายดีเหมือนกัน เพราะลักษณะงานบางอย่างไม่สามารถทำในช่วงฝนตกได้ แต่ลูกค้าส่วนใหญ่จะตัดสินใจซื้อเร็วในช่วงหน้าฝน ปีที่แล้วออเดอร์ล้างแอร์โตขึ้นก็จริง แต่ปีนี้ปัจจัยค่อนข้างต่างกันเพราะเราแทบไม่มีโปรโมชัน ทำส่วนลดน้อยลงแต่ยอดขายมากขึ้น”

“ช่างทิ้งงาน” เพราะหมุนเงินไม่ทัน บางคนเก่งแต่สื่อสารไม่ได้

คิวช่างไม่ได้มีช่องทางการขายบนออนไลน์แพลตฟอร์มเท่านั้น ปีที่ผ่านมาได้สเกลธุรกิจด้วยการเปิดร้านค้าออฟไลน์ 100 แห่งทั่วประเทศ ผ่านรูปแบบความร่วมมือกับร้านค้าอุปกรณ์ก่อสร้างที่ยังขาดเซอร์วิสด้านงานช่าง

อย่างไรก็ตาม การขยายตัวที่รวดเร็วมักมาพร้อมกับปัญหาระหว่างทางอื่นๆ สำหรับ “คิวช่าง” พบว่า เผชิญกับปัญหาคลาสสิกอย่าง “ช่างทิ้งงาน” เหมือนกัน “ศุภกร สังข์กูล” ผู้อำนวยการฝ่ายปฏิบัติการ คิวช่าง ให้ความเห็นว่า ช่างไทยหลายคนมีความชำนาญแต่ยังขาดทักษะเรื่องการสื่อสาร ไม่รู้ว่า ต้องทำอย่างไรให้ลูกค้าพึงพอใจ อยากกลับมาใช้บริการต่อ

ช่างบางคนทำงานดีมาก แต่ผลการประเมินผ่านระบบ Grading กลับได้รับดาวเพียง 1 ดวงเท่านั้น ซึ่งที่ผ่านมา “คิวช่าง” มีการจัดอบรมเพื่อให้ช่างทุกคนได้พัฒนาตัวเอง ทั้งทักษะงานช่าง และทักษะการสื่อสารอย่าง “Soft Skills” ด้วย พบว่า หลายคนยังขาดพร่องตรงนี้ไปพอสมควร ตนมองว่า อีกไม่เกิน 10 ปีข้างหน้า ช่างซ่อมจะเทียบเท่า “มนุษย์ทองคำ” ประกอบกับประเทศไทยขาดแคลนแรงงานด้วย นี่จึงเป็นหนึ่งในวิชาชีพที่ไม่ควรมองข้าม

“หากถามว่า ช่างทิ้งงานบนแพลตฟอร์มมีหรือไม่ คำตอบคือมี ต้องเอาช่างทีมอื่นเข้าไปช่วยแก้ไข ถามว่า เจอเยอะหรือไม่ แรกๆ เราเจอเยอะ ก็ต้องมีการปรับกระบวนการคัดเลือกช่าง ค่อยๆ เอาทีม QC เข้าไปตรวจสอบจนมั่นใจว่า ช่างทีมนี้ได้ทั้ง Hard Skills และ Soft Skills รวมถึงการบริหารจัดการเงินของเขาด้วย ปัญหาหลักๆ ของช่างทิ้งงาน คือเขาหมุนเงินไม่ทัน บริหารจัดการเงินไม่เป็น คิวช่างก็มีไปพาร์ตเนอร์กับฝั่งที่ให้ความรู้ทางการเงิน เพื่อให้ทีมช่างบริหารจัดการเงินและภาษีได้ดี ซึ่งช่วยเขาได้เยอะพอสมควร”

-ทีมผู้บริหาร “จระเข้” และ “คิวช่าง”-

ทำแบรนด์ตัวเอง ไปต่างประเทศ อนาคตอาจได้เห็น คิวช่าง IPO

คิวช่างทำการตลาดผ่านความร่วมมือทั้งภาครัฐและภาคเอกชนหลายแห่ง อาทิ ความร่วมมือกับการไฟฟ้านครหลวง สำหรับบริการตรวจสอบไฟฟ้า, ความร่วมมือกับการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค ที่ได้นำช่างที่เคยอบรมกับองค์กรเข้ามาอยู่ในแพลตฟอร์มคิวช่าง

และล่าสุดกับการผนึกกำลังระหว่างคิวช่างและ “จระเข้” ผู้ผลิตอุปกรณ์ก่อสร้าง ซ่อมแซม และตกแต่ง โดยเบื้องต้นจะเป็นกลุ่มสินค้ากันรั่ว กันซึม และระบบปูกระเบื้องต่างๆ หากผู้บริโภคจองบริการเหล่านี้ผ่านแพลตฟอร์มคิวช่าง ช่างซ่อมจะเข้าไปปรับปรุงดูแลด้วยโปรดักต์ของจระเข้ทั้งหมด

ด้านเป้าหมายระยะยาวของคิวช่าง “ภควันต์” เผยว่า มีทั้งหมด 3 ส่วน ประการแรก คือแผนลุยตลาดต่างประเทศ ตอนนี้คิวช่างเปิดให้บริการที่ต่างประเทศเรียบร้อยแล้ว โดยปักหมุดที่ประเทศอินโดนีเซียเป็นแห่งแรก และกำลังอยู่ในช่วงทดลองตลาด เหตุผลที่เลือกอินโดนีเซียเพราะเป็นตลาดที่บริษัทแม่ของคิวช่างอย่าง “เอสซีจี” (SCG) มีเครือข่าย และหากตีตลาดอินโดนีเซียสำเร็จก็อาจเป็นนิมิตรหมายอันดีในการบุกประเทศอื่นๆ แถบอาเซียนต่อได้ เพราะที่นี่คือตลาดที่มีขนาดใหญ่ที่สุด

ส่วนต่อมา คือการทำแบรนด์เป็นของตัวเอง อาทิ ประตูรั้วอัตโนมัติ by คิวช่าง ฟิล์มกันความร้อน by คิวช่าง เป็นต้น ซึ่งยังไม่เคยมีก่อน และส่วนสุดท้าย ได้แก่ การหาพาร์ตเนอร์เพื่อขยายช่องทางการจัดจำหน่าย

ตนมองว่า คิวช่างมีความพร้อมในส่วนของช่างฝีมือ สามารถไปทำงานร่วมกับใครก็ตามที่มีช่องทางการขายหรือขายสินค้าใดๆ ที่เกี่ยวข้องได้ บนมาร์เก็ตเพลสเองก็ยังขยายบริการอื่นๆ ได้อีกมาก ไม่ว่าจะเป็นการติดตั้งกล้องติดรถยนต์ ไปจนถึงระบบล็อกประตูอิเล็กทรอนิกส์ หรือ “Door Lock” ก็สามารถทำได้เช่นกัน

คำแถลงปฏิเสธความรับผิดชอบ: ลิขสิทธิ์ของบทความนี้เป็นของผู้เขียนต้นฉบับ การเผยแพร่ซ้ำบทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเผยแพร่ข้อมูลเท่านั้นและไม่ถือเป็นคำแนะนำในการลงทุน หากมีการละเมิดกรุณาติดต่อเราทันที เราจะทำการแก้ไขหรือลบตามความเหมาะสม ขอบคุณ