‘11 รัฐมนตรี’ ฝ่ากับดักจริยธรรม ‘4 คดี’ป.ป.ช.- ครหา‘สุจริตเป็นที่ประจักษ์’

ตามคำให้สัมภาษณ์ของ “นายกฯอุ๊งอิ๊ง” แพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 2 ก.ย.2567 หากไม่มีอะไรผิดพลาด ภายในสัปดาห์นี้จะมีการนำรายชื่อคณะรัฐมนตรี(ครม.) แพทองธาร 1 ขึ้นทูลเกล้าฯเพื่อทรงลงพระปรมาภิไธย 

คาดว่าไทม์ไลน์รัฐบาลจะเริ่มนับหนึ่ง หลังมีการแถลงนโยบายในช่วงวันที่ 10-12 ก.ย.นี้  

ก่อนที่ ครม.แพทองธารจะมีการประชุมนัดแรก คาดว่าจะเป็นวันที่ 17 ก.ย. ซึ่งต้องจับตาวาระสำคัญ โดยเฉพาะการเดินหน้าโครงการดิจิทัลวอลเล็ต รวมไปถึงฤดูกาลการแต่งตั้ง-โยกย้าย ข้าราชการ“บิ๊กล็อต” ทดแทนตำแหน่งที่จะเกษียณอายุราชการ ในวันที่ 30 ก.ย.นี้

ไม่ต่างจากการทำหน้าที่ของบรรดารัฐมนตรี ที่ต้องจับตายิ่งยวดในประเด็นคุณสมบัติ เนื่องจากผลพวงจากคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญ เมื่อวันที่ 14 ส.ค.ที่ผ่านมา มีมติ 5 ต่อ 4 เสียง ให้ “เศรษฐา ทวีสิน” พ้นจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีจากกรณีแต่งตั้ง “พิชิต ชื่นบาน” เป็นรัฐมนตรี 

คดีถอดถอนนายกฯ ครั้งนี้ จึงเป็นการวางมาตรฐาน “จริยธรรม” ของผู้ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีไว้สูงลิบ 

ไม่ว่าจะเป็นการหยิบยกรัฐธรรมนูญที่วางกลไกป้องกัน ตรวจสอบขจัดการทุจริต เพื่อมิให้ผู้บริหารใช้อำนาจตามอำเภอใจ และทุกการตัดสินใจ มีผลกระทบต่อบ้านเมือง จึงต้องมีความรับผิดชอบในทุกการกระทำ

หรือแม้แต่ตัว “อดีตนายกฯเศรษฐา” ซึ่งศาลระบุพฤติกรรมว่า ไม่มีความซื่อสัตย์สุจริตเป็นที่ประจักษ์ขาดคุณสมบัติตามรัฐธรรมนูญกระทำการฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามมาตรฐานจริยธรรม

แน่นอนว่า ย่อมกลายเป็นจุดเสี่ยงที่พรรคเพื่อไทย ต้องเรียนรู้บทเรียนเพื่อไม่ให้ซ้ำรอยรอบสอง 

ตอกย้ำชัดจากรายชื่อ “ครม.แพทองธาร 1” ถูกสแกนเข้ม ด้วยการขอความเห็นจาก 6 หน่วยงาน ทั้งสำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ(ป.ป.ช.) ศาลยุติธรรม ศาลรัฐธรรมนูญ คณะกรรมการการเลือกตั้ง(กกต.) และคณะกรรมการกฤษฎีกา 

ชั่วโมงนี้แม้ท่าทีจากบรรดา “บิ๊กรัฐบาล” อาทิ “ภูมิธรรม เวชยชัย” ในฐานะผู้จัดการรัฐบาล จะแสดงความมั่นอกมั่นใจว่า ไม่เกินวันที่ 15 ก.ย.จะมี ครม.ใหม่ ส่วนประเด็นเกี่ยวกับปัญหาจริยธรรมนั้น มองว่าไม่น่ามีข้อกังวล เพราะหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้มีการตรวจสอบอย่างรัดกุม

ทว่า หากจับสัญญาณจากบรรดา “ฝ่ายค้าน” และ “ฝ่ายแค้น” ที่เวลานี้กำลังเดินเกมทั้งบนดิน-ใต้ดิน ดูเหมือนจะสวนทางโดยสิ้นเชิง 

แถมล่าสุดยังมีการเปิดข้อมูล อาจมีว่าที่รัฐมนตรีที่ “สอบตกคุณสมบัติ” โดยเฉพาะ“มาตรฐานจริยธรรม” มากถึง 11 คน

จำนวนนี้ แบ่งเป็นพรรคเพื่อไทย 3 คน พรรคภูมิใจไทย 3 คน  พรรคประชาธิปัตย์ 2 คน รวมไทยสร้างชาติ 1 คน และกลุ่มการเมือง 2 คน 

จำนวนนี้มีทั้งที่เปิดชื่อไปแล้ว และยังไม่เปิดชื่อ แยกเป็น “5 คน”เป็นกลุ่มที่มีคำร้องหรือข้อกล่าวหาอยู่ในคณะกรรมการ ป.ป.ช. แต่ส่วนใหญ่ยังอยู่ในชั้นไต่สวน ยังไม่ได้ชี้มูลความผิดใดๆ 

มีเพียงคนเดียวที่ชี้มูลความผิดทางวินัยไปแล้ว คือ พล.ต.อ. เพิ่มพูน ชิดชอบ รมว.ศึกษาธิการ จากพรรคภูมิใจไทย สมัยดำรงตำแหน่งผู้ช่วยผบ.ตร. กรณีไม่ได้ทำความเห็นแย้ง “คำสั่งไม่ฟ้อง” วรยุทธ อยู่วิทยา หรือ “บอส” ในคดีขับรถชนตำรวจเสียชีวิต แต่ถูกชี้มูลความผิดวินัยไม่ร้ายแรง ไม่เข้าข่ายขาดคุณสมบัติการเป็นรัฐมนตรีตามกฎหมาย

ส่วนอีก 4 คนที่เหลือ เป็นกลุ่มที่มีคำร้องอยู่ใน ป.ป.ช. มีทั้งแคนดิเดตรัฐมนตรีจากพรรคเพื่อไทย โดย 1 ใน 3 คน มีความเชื่อมโยงกับคดีปาล์มอินโดฯ ซึ่งป.ป.ช.แจ้งข้อกล่าวหาผุู้เกี่ยวข้องไปเมื่อเดือน เม.ย.2566 

รวมถึงพรรคร่วมรัฐบาลอื่นๆ เช่น “นายกชาย” เดชอิศม์ ขาวทอง เลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์ ที่มีชื่อเป็นแคนดิเดต รมช.สาธารณสุข เคยถูกเชื่อมโยงกรณีปรากฎภาพถ่ายร่วมเฟรมกับ “โทนี่ เตียว” ผู้ต้องหาคดีฟอกเงิน รวมถึงกรณีพี่สาวและเครือญาติโดนคดีบุกรุกโบราณสถานเขาแดง จ.สงขลา

อีกทั้งก่อนหน้านี้ “นิวัติไชย เกษมมงคล”เลขาธิการ ป.ป.ช. ได้ออกมาระบุว่า ถึงคำร้องในชั้นไต่สวน

โดยมีข้อมูลว่า กรณีดังกล่าวเป็นข้อกล่าวหาความเชื่อมโยงเกี่ยวกับกระบวนการ “ลักลอบค้าน้ำมันเชื้อเพลิงในพื้นที่ภาคใต้”

สำหรับแคนดิเดตที่เหลือบางส่วน มีกรณีที่เคยต้องคดีความ อาทิ “ขิง”เอกนัฏ พร้อมพันธุ์ เลขาธิการพรรครวมไทยสร้างชาติ ว่าที่รมว.อุตสาหกรรม จากกรณีเคยต้องคำพากษาหรือรับโทษจำคุกในคดีการชุมนุม กปปส. โดยล่าสุดศาลอุทธรณ์ได้มีคำพิพากษาเมื่อวันที่ 27 มิ.ย.2567 ที่ผ่านมา ยกฟ้อง “เอกนัฏ” 

แต่ก็ยังมีข้อถกเถียงอยู่ว่า คำว่า“เคย”ต้องคำพิพากษา จะเป็นปัญหาอุปสรรคหรือไม่

ประเด็นนี้มีข้อต่อสู้มาจาก“อรรถวิชช์ สุวรรณภักดี” สมาชิก รทสช.ป้ายแดง เคยอธิบายว่า ศาลอุทธรณ์ได้มีคำพิพากษายกฟ้อง“เอกนัฏ” แล้ว เมื่อพิจารณาตามข้อกฎหมายหากยังไม่มีคำพิพากษาของศาลฎีกาเห็นเป็นอย่างอื่นออกมา “เอกนัฏ” จึงเป็นผู้บริสุทธิ์และไม่เคยต้องคำพิพากษาจำคุกมาก่อน

ขณะที่ส่วนที่เหลือ อาจไม่มีคดีความติดตัว เพียงแต่ถูกตั้งคำถามในเรื่องจริยธรรม  อาทิ ชาดา ไทยเศรษฐ์ รมช.มหาดไทย จากพรรคภูมิใจไทย กรณีถูกจับตาไปที่ความเชื่อมโยงกลุ่มผู้มีอิทธิพล

ในส่วนของ “ชาดา” ก่อนหน้ามีการจับตา หลังการพบกันระหว่าง “รมช.มหาดไทย” และ “ทักษิณ ชินวัตร” นายใหญ่เพื่อไทย ในงานดินเนอร์ทอร์ค “Vision For Thailand” จัดโดย “เนชั่น กรุ๊ป” เมื่อวันที่22ส.ค.ที่ผ่านมา

ว่ากันว่า เวลานี้สัญญาณในพรรคเพื่อไทยยังคงแสดงความกังวล บางรายชื่อที่พรรคภูมิใจไทยส่งไปซึ่งเป็นตำแหน่งเดิมทั้งหมด 

ยิ่งล่าสุดมีสัญญาณมาจาก “มาดามแหม่ม” มนัญญา ไทยเศรษฐ์ น้องสาว ส่งสัญญาณถอยชิงนายกอบจ.อุทัยธานี ท่ามกลางกระแสข่าวการเคลียร์ใจกันภายในครอบครัวไทยเศรษฐ์

ทำให้มีการจับตาไปที่แผนสองของครอบครัวไทยเศรษฐ์ ในการดัน “มนัญญา” นั่งรัฐมนตรีแทนหากเกิดกรณีที่“ชาดา” ไม่ผ่านคุณสมบัติเหมือนในยุครัฐบาลพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชาหรือไม่  

หรือกรณี “เสี่ยต่อ”เฉลิมชัย ศรีอ่อน หัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ ว่าที่รมว.ทรัพยากรธรรมชาติแและสิ่งแวดล้อม ที่เคยมีกรณีคนใกล้ชิด ทั้งเลขาฯ ส่วนตัว และ “หลี่ เซิ่ง เจียว” หรือ“เฮียเก้า”นายกสมาคมการค้าแลกเปลี่ยนเศรษฐกิจไทยเอเชีย รวมถึง “ลูกชาย”คือ“เจิ้ง เจียว ลี่”หรือ “กรินทร์ ปิยพรไพบูลย์” ซึ่งนามสกุลเดียวกันกับ “วิรัช ปิยพรไพบูลย์” พี่ชายแท้ๆ ของของ“เฉลิมชัย มีชื่อเชื่อมโยงคดีหมูเถื่อน-ตีนไก่เถื่อน

อีกทั้ง มีการเชื่อมโยงว่า“เฮียเก้า”เป็นลูกพี่ลูกน้องของเฉลิมชัย แม้ก่อนหน้าเจ้าตัวจะออกมายืนยันว่า ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับเรื่องดังกล่าว แต่ในห้วงที่มีการจัดสรรตำแหน่งรัฐมนตรี แน่นอนว่าประเด็นดังกล่าวย่อมไม่พ้นถูกขุดคุ้ยขึ้นมาเป็นกระแสอีกครั้ง

จริงอยู่บรรดา “ว่าที่รัฐมนตรี” ซึ่งถูกจัดอยู่ในกลุ่มหลังอาจไม่มีคดีติดตัวไม่ถึงขั้นมี “ลักษณะต้องห้าม” ตามที่รัฐธรรมนูญบัญญัติอย่างชัดเจนเช่นกัน เพียงแต่มีประเด็นเรื่องการรับรู้ของ “วิญญูชน” และ “ผู้คนในสังคม” ว่าอาจมีปัญหาเรื่องจริยธรรม หรืออาจไม่มีความซื่อสัตย์สุจริตเป็นที่ประจักษ์

ต้องจับตา รายชื่อรัฐมนตรีที่จะได้เห็นโฉมหน้าในเร็ววัน ซึ่งจะเป็นการวัดใจนายกรัฐมนตรี “แพทองธาร ชินวัตร” ที่อาจต้อง“ลุยไฟ” 

ต้องไม่ลืมว่า “เกมนิติสงคราม” จากฝ่ายค้าน-ฝ่ายแค้นที่ไล่ล่า-เช็กบิลทั้งบนดินและใต้ดินอยู่ในเวลานี้ ย่อมกลายเป็นจุดเสี่ยงที่รัฐบาลพรรคเพื่อไทยประมาทไม่ได้ 

ไม่เช่นนั้นหากรัฐบาลที่มี“แพทองธาร”เป็นผู้นำเกิดเพลี่ยงพล้ำอีกรอบ ย่อมกลายเป็นเกมเข้าทางบางพรรคการเมือง ในการชิงจังหวะขึ้นนำ  พร้อมเปลี่ยนตัว“ผู้นำ”ทันที ถึงเวลานั้น อาจเกิดจุดพลิกกระดานการเมือง อีกรอบก็เป็นได้

คำแถลงปฏิเสธความรับผิดชอบ: ลิขสิทธิ์ของบทความนี้เป็นของผู้เขียนต้นฉบับ การเผยแพร่ซ้ำบทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเผยแพร่ข้อมูลเท่านั้นและไม่ถือเป็นคำแนะนำในการลงทุน หากมีการละเมิดกรุณาติดต่อเราทันที เราจะทำการแก้ไขหรือลบตามความเหมาะสม ขอบคุณ